of! es acabat!

Les Bienveillantes: Jonhatan Littell, 894 paginas.
aquò's lo libre que faguèt parlar tot lo mond dempuèi qu'a agut lo prèmi a la fin de l'annada passada.

m'a calgut 2 meses per lo legir, non pas per la longor mas perque me caliá faire de pausas e tornar prene lo buf.
L'eròi a un doctorat en drech, ven d'acabar al moment que la guèrra comença entre Alemanha e Euròpa. Es membre del partit nacional- e se fa engatjar dins la SS. tot lo long del libre mòstra la dificultat de faire trabalhar lo mond dins lo meteis sens e mai amb l'ambicion qu'èra pel melhor pel pòple. L'administracion vòl gardar son independéncia, cada cap tan pichòt coma que siá cerca lo poder que pòt aver. son trabalh es de contrarotlar, faire passar los messatges entre las categorias administrativas.
Aquò lo mena sul front russe, que li permet de faire lo retrach de l'òme-soldat que espèra lo combat per s'ocupar, o qu'es a se demandar quora la mòrt passarà lo prene. deliris, desesperança, vam per combatre, totas las actituds i son. per el, una bala dins lo suquet per s'estavanir e èsser salvat e remandar a Berlin coma nafrat de guèrra, per ganhar la medalha de l'eròi!
Solide que se preocupa de l'eliminacion dels enemics del regime: los comunistas, los tziganas, los omosexuals e los josius.
la tòca èra de faire trabalhar los òmes abans que los tuèsson. Los faire partir de las vilas per las purificar, los parcar en esperant que los metòds eficaces per los eliminar foguèsson trapats!
ditz la dificultat qu'aguèron per acostumar los soldats a tirar, e lo temps que perdián.
l'oror aquí sortís de l'associacion que fa entre lo paisatge de la forest tras que polida e la mòrt sistematizada del òmes e de las femnas, que paures d'eles sabián pas ont anvan.
Cada còp qu'arriba de nos prene e nos faire dintrar dins lo sistèma e sos problèmas d'organizacions, fa seguir lo passatge per de scenas tarriblas per nos ramentar çò que faguèron contre l'umanitat.
L'istòria es mesclada amb la sieuna: la maire maridada amb un francés, lo paire membre del partit desaparegut aital, e la bessona que n'es amorós al punt que pòt pas aimar las femnas e que supòrta sonque las relacions sexualas amb los òmes. Per aquò se deu amagar.
La fin se sarra, Alemanha demòra arroinada, la foliá es de pertot, los enfants abandonats son venguts salvatges, violents que sabon pas çò qu'es lo mal e lo ben. lo paisatge e las vilas destrusidas de cap en cima, la populacion sola atalentida o mòrta. Los oficièrs a ensajar de fugir per gardar un poder pichòt, reconversion per d'unes, incompreneson per d'autres.
Lo futur serà possible perque fa del pais una taula rasa, verge de tot.
Parièr per son istòria, contunha perque fa desapareisser los que coneisson sos limits e sa foliá.

vaquí per un libre que pensi que o cal legir, que parla de çò qu'es l'umanitat e la condicion umana. las forças e la fragilitat e los limits de l'òme. Benlèu que doblidi de causas que pòdon pareisser importantas...